Hitteprotocol

Werken in de hitte: stel een hitteprotocol op

In Nederland sneuvelt hitterecord na hitterecord. Sinds enkele jaren bestaat het Nationaal Hitteplan. Dit plan is met name bedoeld voor bedrijven en instellingen in de zorgsector die te maken hebben met kwetsbare doelgroepen, zoals zieken, zwangere vrouwen en ouderen. Is er een grote kans op aanhoudend warm weer, dan gaat het hitteplan in. Er worden dan landelijk tips gegeven zoals: blijf voldoende water drinken, draag dunne kleding, zoek de schaduw op, hoofdbedekking dragen in de volle zon en vermijd inspanning. Hoe betuttelend het ook mag klinken; het werkt echt. Dus advies voor werkgevers: Maak een eigen hitteplan. Wat doen jullie om de hitte goed te doorstaan?

Te heet om te werken?
Een veel gehoorde vraag is: wanneer is het te heet om te werken? De Arbowetgeving geeft hier geen concreet antwoord op. Er staat dat de temperatuur ‘op de werkplek’ geen schade mag veroorzaken aan de gezondheid van de werknemers. Ook stelt de Arbowet dat de werkgever moet zorgen voor een ‘behaaglijk werkklimaat’. Het behaaglijk houden van de temperatuur op kantoor kan bijvoorbeeld door verkoelende maatregelen, zoals ventilatoren, nachtventilatie of airconditioning. Een voorbeeld van een te nemen maatregel voor werknemers die buiten werken, is het aanpassen van de werktijden vanwege de hitte en het daarbij komende risico, Uv-straling door de zon.

Gezondheidsrisico’s werken in de hitte
Werken in de hitte zijn onder andere concentratieverlies, hittestuwing en hitte-uitputting, zonnesteek en hitteberoerte. De symptomen zijn onder meer verwarring, duizeligheid, droge huid en stoppen met zweten. In het ernstige geval bewusteloosheid en overlijden Naast de effecten op de gezondheid, kan ook de veiligheid in het geding zijn. Denk maar eens aan werkzaamheden van dakdekkers op daken. Concentratieverlies en draaierigheid in combinatie met werken op hoogte en met branders kunnen daar tot gevaarlijke situaties leiden.

Weet wie extra risico lopen

Weet wie er extra risico lopen en verlaag hun werklast. Denk hierbij aan mensen met een slechte fysieke conditie, ouderen, zwangere vrouwen of mensen met overgewicht. Ook mensen die eerder door de hitte werden bevangen, mensen die medicijnen slikken of mensen die te weinig hebben gerust zijn gevoeliger voor (extreme) warmte.

Check of het goed gaat
Leidinggevenden moeten regelmatig checken of het op de werkplek niet te warm is om te werken en nagaan hoe het met de werknemers gaat en alert zijn op vroege tekenen van oververhitting.

Train de bedrijfshulpverleners
De BHV’ers moeten de tekenen van oververhitting kunnen herkennen en weten hoe zij dit moeten behandelen. Hou er met de vakantieplanning rekening mee dat er ook in de vakantieperiode BHV’ers in het bedrijf aanwezig moeten zijn. En zorg ervoor dat werknemers weten wie de BHV’ers zijn.

Opstellen hitteprotocol
Als werkgever kun je een eigen hitteplan maken. Een hitteplan voor de werkplek wordt vaak een hitteprotocol genoemd. In het hitteprotocol staan de belangrijkste maatregelen die genomen moeten worden wanneer er sprake is van aanhoudende warmte op de werkplek.

Stap 1
Wanneer gaat het hitteprotocol in? De werkgever bepaalt zelf wanneer het hitteprotocol in gaat. Bijvoorbeeld bij een bepaalde temperatuur, bij een bepaalde zonkracht of bij een aangekondigde hittegolf. Of op basis van een app zoals de FNV Werkklimaat App.

Gebruik de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) om per taak of per werkplek de temperatuurgrenzen of omstandigheden voor een goede gezondheid vast te stellen.

Stap 2
Inhoud hitteprotocol Beschrijf allereerst wanneer het hitteplan in werking treedt, bij welke temperaturen, onder welke omstandigheden en voor welke functies of afdelingen. Vermeld daarna de maatregelen die dan genomen moeten worden. Vermeld deze maatregelen als duidelijke regels. Schrijf die regel toe naar de situatie in het bedrijf. Zie de voorbeelden van dergelijke regels op de volgende pagina. Vul het hitteplan aan met bepalingen die binnen het bedrijf handig zijn. Bijvoorbeeld of de officiële kledingvoorschriften niet meer gevolgd hoeven te worden of juist wél (ondanks de hitte). En tot wie men zich kan richten als de voorschriften uit het hitteplan niet opgevolgd (kunnen) worden.

Stap 3
Maak het hitteplan bekend Zorg dat de werknemers op de hoogte zijn van het hitteplan. Neem het hitteplan bijvoorbeeld op in het personeelshandboek. Wijs erop zodra het van toepassing is.

Stap 4
Evalueer en stel bij Ga periodiek na of het hitteplan het gewenste effect heeft. Is het moment waarop het hitteplan in werking treedt juist gekozen? Worden de regels uit het hitteplan uitgevoerd? Hebben de regels het gewenste effect hebben? Stel het plan zo nodig bij. 

Gesponsord door: Arbo Unie