Goed voorbereid op noodsituaties

Zorgen voor een veilige werkomgeving is een van je belangrijkste taken als preventiemedewerker. Die veiligheid moet ook gegarandeerd zijn bij brand of andere noodsituaties. Iedereen moet dan zijn werkplek gemakkelijk en vooral snel kunnen verlaten. Vrije vluchtwegen, goede veiligheidssignalering en voldoende blusmiddelen spelen daarbij een belangrijke rol: hiermee kun je levens redden in gevaarlijke en onveilige situaties.

Controleer je werkomgeving
Als preventiemedewerker ben je op de hoogte van alle veiligheidsrisico’s in je werkomgeving en van de maatregelen tegen die risico’s. Maar het is ook belangrijk op gezette tijden te controleren of alle vluchtroutes aan de wettelijke eisen voldoen. En of veiligheidsborden goed zichtbaar en blusmiddelen zichtbaar en eenvoudig bereikbaar zijn.

Goede, duidelijk aangegeven vluchtroutes kunnen van levensbelang zijn in geval van calamiteiten. Denk dus goed na over de vluchtroutes in de organisatie waarin je werkt en wees je bewust van de risico’s. Blijf ook met enige regelmaat controleren of vluchtwegen bijvoorbeeld niet geblokkeerd worden door obstakels en of nooduitgangen wel goed bereikbaar zijn.

Let bij je controles op de volgende eisen
Een werknemer moet zichzelf in geval van gevaar zo snel mogelijk in veiligheid kunnen brengen. De regels over het aantal, de plaats en de afmetingen van de vluchtwegen en nooduitgangen kunnen per organisatie echter nogal verschillen. Het Bouwbesluit en de Bouwverordening van je gemeente verschaffen daarover duidelijkheid.

Lang niet iedereen werkt op een kantoor. Werken er collega’s in een omgeving waar gereedschap, machines of rijdend materieel gevaar voor de gezondheid of de veiligheid kunnen opleveren? Zorg dan voor goede veiligheidsborden.

Zorg voor duidelijke instructies
Veiligheidsborden moeten in één oogopslag duidelijk maken welk gevaar dreigt, wat verboden is en wat juist verplicht. Vuur, open vlammen en roken zijn bijvoorbeeld verboden bij een opslagruimte van gevaarlijke stoffen. En bij de ingang van een werkplaats moet duidelijk aangegeven worden dat veiligheidsschoenen, gehoorbescherming en handschoenen verplicht zijn. Hanteer verder de volgende richtlijnen bij de plaatsing van veiligheidsborden:

• De borden hangen op een goed verlichte, gemakkelijk toegankelijke en zichtbare plaats.
• De borden hangen bij de toegang tot de zone waar een risico bestaat, of in de onmiddellijke nabijheid van een bepaald risico.
• De veiligheidsborden voldoen aan de minimale eisen zoals die staan aangegeven in hoofdstuk 8 van de Arboregeling. Een uitgebreide opsomming van alle veiligheidsborden staat in bijlage XVIII van diezelfde Arboregeling.

Als er brand uitbreekt, wil je die snel kunnen bestrijden. Daarvoor zijn voldoende en goed werkende blusmiddelen nodig. De directe brandbestrijding is de taak van de bedrijfshulpverlener (BHV’er); als preventiemedewerker controleer je preventief of er voldoende blusmiddelen zijn en of deze goed werken. Gezien de taken van de BHV’ers zijn deze controles een uitgelezen kans om samen te werken. Zij zullen immers willen weten waar de blusmiddelen zijn geplaatst en hoe ze werken.

Richtlijnen voor blusmiddelen
Waar moet je nu als preventiemedewerker op letten als het gaat om blusmiddelen? Afhankelijk van de aard van het werk en de hoeveelheid aanwezige mensen, moeten er voldoende passende brandbestrijdingsmiddelen aanwezig zijn. Denk hierbij aan automatische brandbestrijdingsmiddelen, zoals een Sprinkler-installatie, maar ook aan draagbare blusmiddelen zoals brandblussers en brandslanghaspels.

Hoeveel brandbestrijdingsmiddelen?
De Nederlandse norm NEN 4001:2006 geeft algemene voorschriften voor brandveiligheid en het aantal en de plaatsing van draagbare en verrijdbare blustoestellen. Als vuistregel geldt daarbij dat er per 150 m2 twee bluseenheden aanwezig moeten zijn. Voor werkplekken waar gewerkt wordt met brandbare stoffen gelden uiteraard aanvullende regels.