Biologische gevaren
Geef schimmels en virussen geen kans!
Biologische agentia zijn levende organismen die de gezondheid van mensen kunnen aantasten, zoals virussen, bacteriën, schimmels of parasieten. Biologische agentia kunnen in veel beroepen en bedrijfstakken voorkomen. Denk daarbij niet alleen aan specifieke laboratoria, maar ook aan bijvoorbeeld de gezondheidszorg, landbouw en schoonmaaksector.
Gevolgen van blootstelling
De gevolgen van blootstelling aan biologische agentia kunnen sterk variëren: van beperkte luchtwegirritatie tot ernstige ziekten met kans op een dodelijke afloop. Biologische agentia kunnen een infectie, allergie, vergiftiging of kanker veroorzaken. Soms treedt het effect van blootstelling pas na enige tijd op. Een incubatietijd van enkele dagen na blootstelling is heel gebruikelijk. Maar het kan zelfs jaren duren voor een ziekte zich openbaart, zoals bij hepatitis C of bij de ziekte van Lyme. Het is dus zaak om als preventiemedewerker eventuele risico’s te herkennen, maatregelen te nemen en werknemers te waarschuwen voor de gevolgen van het niet juist naleven van maatregelen.
Aanpak en risico's beperken
Biologische agentia zijn ingedeeld in verschillende categorieën. Afhankelijk van de categorie schrijft het Arbobesluit speciale maatregelen voor.
Voorschriften in arbocatalogus
Preventiemedewerkers hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Verschillende branches hebben voorschriften over biologische agentia opgenomen in hun arbocatalogi. De voorschriften in de arbocatalogi zijn specifiek gericht op de betreffende branche en zijn niet vrijblijvend.
|
Kiezen uit verschillende maatregelen
|
Risico's herkennen
Biologische agentia komen in veel beroepen en bedrijfstakken voor. In een aantal bedrijfstakken is de kans redelijk groot dat werknemers blootgesteld worden aan biologische agentia, bijvoorbeeld werk met dieren of dierlijke producten, in de gezondheidszorg, in de schoonmaak, in de afvalverwerkende industrie, maar ook in de voedingsindustrie, de glastuinbouw en akkerbouw. Er zijn ook bedrijfstakken waar men gericht werkt met biologische agentia, zoals in laboratoria waar biologische agentia geproduceerd worden, of onderzocht worden met het oog op medische diagnostiek en behandeling.
|
Wees als preventiemedewerker in boven beschreven bedrijfstakken extra alert op biologische gevaren. Zorg ervoor dat de volgende zaken via de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) goed in kaart worden gebracht:
|
Aanpak en risicoreductie
Biologische agentia zijn ingedeeld in categorieën. Afhankelijk van de categorie schrijft het Arbobesluit speciale maatregelen voor.
Meerdere branches hebben voorschriften over biologische agentia opgenomen in hun arbocatalogi. Daarmee onderkennen die branches dat mogelijke blootstelling aan biologische agentia horen tot de risico's van de werknemers binnen die branche. De voorschriften in de arbocatalogi zijn specifiek gericht op de betreffende branche en zijn niet vrijblijvend.
De volgende type maatregelen kunnen worden genomen:
- Bestrijding bij de bron (bijvoorbeeld voorkom groei, desinfectie)
- Technische maatregelen (bijvoorbeeld afscherming, automatische deuren, biohazardkasten)
- Organisatorische maatregelen (bijvoorbeeld beperken aantal werknemers die in contact komen met de agentia, goed schoonmaken, voorlichting)
- Hygiënische maatregelen (bijvoorbeeld gedrag, handen wassen, contacten vermijden)
- Persoonlijke beschermingsmiddelen (bijvoorbeeld handschoenen, brillen, maskers)
- Vaccinatie
- Speciale behandeling na blootstelling, het zogenaamde post expositie protocol
- Therapie bij ziekte